Bedrijfsmatig vastgoed in Noord-Holland: welke veranderingen heeft de pandemie teweeggebracht?
Geschreven door Edwin Doets MRICS RM RT op 3 september 2021Kantoorgebruik in Noord-Holland is in de afgelopen tijd flink veranderd. Tijdens de pandemie zijn meer mensen gaan thuiswerken. Maar nu maatregelen langzaamaan worden opgeheven, vragen werkgevers zich af in hoeverre medewerkers terug naar kantoor moeten. Is het wenselijk dat iedereen weer 40 uur per week aanwezig is? Of is het beter om mensen een of meerdere dagen vanuit huis te laten werken?
Dergelijke vragen hebben impact op investeringen in bedrijfsmatig vastgoed. "Wij merken dat huurders in Noord-Holland zoekende zijn," zegt Edwin Doets, registermakelaar/taxateur en partner bij Kuijs Reinder Kakes. "Door de coronacrisis leeft de discussie volop bij bedrijven. Huurders zijn actief in de weer om het beleid voor de toekomst te bepalen."
Huren: kantoren, winkels en bedrijfshallen
Op het gebied van kantoorruimtes neemt Edwin een tendens waar: "We zien dat sommige kantoorgebruikers met minder vierkante meters uitkomen. Natuurlijk is de behoefte wel afhankelijk van het type beroep. Administratief werk kan je bijvoorbeeld vanuit huis uitvoeren. Maar creatieve en commerciële functies vereisen overleg op een kantoor."
En hoe zit het met de winkels in Noord-Holland? "Mede door de opkomst van webshops was er al een verschuiving gaande in het winkelaanbod. Door de pandemie is dit proces echter in een stroomversnelling gekomen. Een aantal winkels van grote ketens verdwijnt uit stadscentra en het verhuren van de vrijgekomen ruimtes wordt steeds lastiger."
Edwin verwacht wel dat de markt voor winkels zich na de pandemie enigszins zal herstellen: "Uiteindelijk willen mensen graag winkelen. Maar alleen als dit een beleving is. De bijzondere, leuke winkels maken de stad aantrekkelijk. Alleen maar winkels van de grote ketens in de winkelstraten is niet goed voor de “winkelbeleving."
Bij één type bedrijfsvastgoed ziet Edwin geen verandering: bedrijfshallen. "Daar is permanent vraag naar," vertelt hij. "De coronacrisis heeft hier geen invloed op gehad. De vraag naar logistieke ruimte is zelfs toegenomen. Dat geldt voor zowel verhuur als koop”.
Kopen: financieringen en investeringsklimaat
Tot zover de huurders. Waar staan kopers van bedrijfsmatig vastgoed in Noord-Holland op dit moment? "Er is relatief veel interesse in koopobjecten," zegt Edwin. "Een behoorlijk aantal partijen vindt het aantrekkelijk om te kopen en de banken financieren nog steeds. Financierbaarheid is van grote invloed op de vraag naar vastgoed.
Tussen 2009 en 2015 was de financierbaarheid laag doordat banken erg terughoudend waren. Daarna is dat veranderd. Doordat banken weer financierde en ondernemers vertrouwen hadden in de economie is de vraag naar koopobjecten toegenomen. De koopmarkt voor bedrijfsmatig vastgoed is sinds 2016 sterk verbeterd. De woningmarkt herstelde daarentegen al 3 jaar eerder.
De toegenomen vraag naar koopobjecten ziet Edwin ook terug bij beleggingen. "De investeringsbehoefte is groot en het aanbod is eigenlijk vrij gering. Mede doordat banken thans negatieve rente doorberekenen bij vermogende cliënten is de behoefte om in vastgoed te investeren toegenomen”.
