2023: Minder hypotheken, maar 2024 trapt af met sterk verlaagde rente.

Sinds eind oktober daalde de hypotheekrente ongekend snel. Koud één week in 2024 kwam het niveau van september 2022 in zicht. In dat jaar begon de grote opmars nadat de rentes over een lange periode waren gedaald. Zo snel als nu, daalde de rente in twintig jaar niet eerder. Is dit omdat er vorig jaar bijna 30% minder hypotheken werden aangevraagd?

In slechts tien weken tijd daalde de middellange rente - voor 5 jaar vast met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) - het hardst: met maar liefst -0,70%-punt. Dat was de afgelopen twintig jaar niet eerder het geval. Maar ook de 30-jarige hypotheekrente met NHG is bijna een half procent gedaald. Daarmee duiken de rentes voor 5, 10 en 20 jaar vast (NHG) weer onder de 4%. Mogelijk gebeurt dat ook met de langste rente, die voor hele looptijd van de lening vast staat.

Concurrentie drukt de tarieven

Volgens ingewijden zegt de snelheid van de huidige daling veel over de sterke concurrentie op de hypotheekmarkt. In Nederland zijn ruim veertig geldverstrekkers actief die toch graag hun volumes halen. Als het aantal hypotheekaanvragen dan sterk afneemt, moet je extra aantrekkelijk zijn in je tarieven. Dat kan (mede) de scherpe dalingen verklaren. Bij spaarrentes zie je dat overigens veel minder. Misschien gokken banken op de gemakzucht van spaarders of zijn deze wat voorzichtig. Slechts een deel gaat in op het extra aanlokkelijke aanbod van buitenlandse en online banken.

Aantal aanvragen trekt weer aan

Banken reageren dus mogelijk op sterk teruglopen van het aantal hypotheekaanvragen vorig jaar. Over heel 2023 ging dat om -29,3%. Dat gebeurde met name in de eerste helft van het jaar, in de loop van het tweede halfjaar zag Hypotheken Data Netwerk (HDN) een duidelijk herstel. Het laatste kwartaal noteerde men zelfs een stijging van ruim 15%. ''Dit wijst erop dat de kopersmarkt zich in 2023 weer heeft hersteld,'' aldus Reinier van der Heijden, directeur HDN. Vooral wat oudere starters (rond de 35 jaar) slaagden erin hun eerste, 'betaalbare woning' te bemachtigen. Deze vallen in de prijsklasse tot €350.000. Deze kopers vormden vorig jaar de grootste groep.

De sterkste stijging was er bij 'Doorstromers' die mét NHG hun volgende woning kochten. De grens hiervoor lag in 2023 op €405.000. Inmiddels is die opgetrokken tot €435.000 en kun je tot 6% meer lenen met NHG als je daarmee energiebesparende maatregelen financiert (€461.100). Voor de garantie betaal je 0,6% provisie, gelijk aan vorig jaar. Het biedt bescherming bij financiële tegenwind - in 2024 zelfs nog meer dan voorheen - én je valt direct in het laagste tarief van de hypotheekrente (zonder 'risico-opslag').

Verdere daling rente?

Een rondje langs de velden leert dat veel financiële partijen voor 2024 uitgaan van een verdere dalende rente voor hypotheken met een (middel)lange looptijd. Naar verwachting gaat de Europese Centrale Bank (ECB) een krapper monetair beleid voeren, met een dalende rente op de kapitaalmarkt. Deze beïnvloedt met name de langere hypotheekrentes. De ECB wil zo de economie stabiliseren en de inflatie onder controle houden. Dat lukte de laatste tijd al aardig.